AMBASSADE

Transformatie van een ambassade in een groepswoning

Het Ambassade-project bestaat uit de renovatie van drie gebouwen in Schaarbeek, waaronder de voormalige Spaanse ambassade, tot een een intergenerationele groepshuisvesting. Het bestaat uit een opmerkelijk gebouw van de architect Michel Polak in de Couroublestraat, aangevuld met een herenhuis in de Demolderstraat en een industrieel gebouw in het binnenste van het huizenblok.

Het project heeft een bestaand gebouw omgevormd tot hoogwaardige particuliere woningen en gemeenschappelijke ruimten, die deel uitmaken van een cohousing-structuur die efficiënt en innovatief op het vlak van milieu is.

BE.EXEMPLARY 2018 EN BE.CIRCULAR 2020 LAUREAAT

be.exemplary bekroont bouw- en renovatieprojecten met een voorbeeldfunctie op het vlak van duurzame stedenbouwkundige ontwikkeling.

Het Ambassade project is het enige laureaat in 2018 in de categorie van grote projecten onder leiding van particulieren en het is het enige project dat als voorbeeldig wordt beschouwd voor de vier uitdagingen van de projectoproep: architectuur en stedenbouw, milieu, maatschappij en circulaire economie.

Het kon zich voornamelijk onderscheiden door zijn innovatieve participatieve proces van formalisering en beheer, dat een betere betrokkenheid, respect voor de site en een sterke identificatie garandeert.

be.circular beloont voorbeeldige bouwwerven op het gebied van circulaire economie. Jamar & Fils, de algemene aannemer op de Ambassade-site, is één van de laureaten in 2020 voor de implementatie van circulaire praktijken op het project, met name het hergebruik van materialen.

De bouwheer heeft ook bijzonder geïnvesteerd op dit gebied, om zoveel mogelijk elementen te recupereren die reeds op het terrein aanwezig waren (gietijzeren radiatoren, deuren, vloerhuisjes, sanitair, enz.), alsook elementen die ex situ werden gerecupereerd (plaatstaal voor de gevels, hout voor de bekleding van de balkons, enz.)

Het Ambassadeproject is het onderwerp van een case study van de Gids Duurzame Gebouwen.

INDIVIDUELE WONINGEN, GEMEENSCHAPPELIJKE RUIMTEN, OPENING NAAR DE WIJK

Het project biedt de bewoners van het gebouw een kwaliteitsvolle leefruimte, in het hart van de stad en in een dichtbevolkte gemeente.

De locatie biedt een luchtige en gedeelde leefruimte, die de interactie tussen de bewoners bevordert en zich ook naar de buurt en haar bewoners opent. Het is een unieke gelegenheid om met nieuwe vormen van doorlaatbaarheid te experimenteren tussen de private en de publieke, de individuele en de collectieve sferen.

De 2000 m² woonoppervlakte van de 17 appartementen, verdeeld over drie verschillende gebouwen, wordt aangevuld met +/- 450 m² multifunctionele gemeenschappelijke ruimten: ontspanningsruimte, wasplaats, fietswerkplaats, afvalsorteerruimte, tuinen en moestuin...

MILIEU

De milieuaanpak is een belangrijk aspect van het project en wordt weerspiegeld in de architecturale en renovatiekeuzes:

• Het hergebruik van bouwmaterialen: sinds het begin van het project heeft de bouwheer tijd en energie geïnvesteerd in de ontmanteling, inventarisatie en recuperatie van talrijke op het terrein aanwezige elementen, en ook in het zoeken naar hergebruiksmaterialen bij externe leveranciers (met name Rotor en het Opalis-netwerk). De toen toekomstige bewoners hadden op het terrein ook een opslagruimte met herdebruiktematerialen gebouwd voor de gerecupereerde elementen.
• De zachte mobiliteit wordt bevorderd, vanuit de voorkeuren van de groep en door de dichtheid van de wijk. Het project voorziet een fiets- en kinderwagenruimte gekoppeld aan een fietsherstelwerkplaats. 
• Een zuinige water- en energie consumptie: enerzijds werd een groot deel van het terrein, dat vroeger met beton was bedekt, omgevormd tot tuinen, die de recuperatie van regenwater mogelijk maakt, die wordt gebruikt voor de gemeenschappelijke ruimten, de wasserij en de tuinen. Anderzijds wordt de energiebehoefte beperkt door de installatie van zonnepanelen op het dak.
• Biodiversiteit is ook geïntegreerd in het gebouw via gevelvergroening, tuinen en een groentetuin op het dak.

DE GROEP

De groep bewoners bestaat uit zeer verschillende profielen. Vanaf het begin van het project was intergenerationele samenwerking een prioriteit. De volwassenen omvatten drie generaties en de kinderen variëren van baby's tot tieners. De inkomens van de bewoners verschillen ook sterk van de ene eenheid tot de andere.

BEHEER

De groep toekomstige medebewoners werkt volgens de principes van de collective intelligencie (kringvergaderingen, werk in subgroepen, besluitvorming in onderling overleg...).

De besluitvorming in onderling overleg is erop gericht om de beste oplossingen te vinden om het project vooruit te helpen, terwijl iedereen de beslissing in eigen hand kan nemen en zijn gevoelens of eventuele grote bezwaren kan uiten.